Düşük emisyon bölgeleri veya 15 dakikalık şehir kavramı

Şehirler hızla büyüyor ve bu durum trafik, kirlilik ve temel ihtiyaçlara erişim sorunları yaratıyor. Şehir plancıları, daha sürdürülebilir ve adil bir yaşam için çözümler arıyor. Bunlardan biri, 15 dakikalık şehir fikri. Bu modelde, iş, okul, market, sağlık hizmetleri ve eğlence gibi temel ihtiyaçlar, 15 dakikalık yürüme veya bisiklet mesafesinde oluyor. Böylece araba kullanımı azalıyor, yaşam kalitesi artıyor ve çevre daha sağlıklı hale geliyor.

Bu fikri, Fransız-Kolombiyalı plancı Carlos Moreno yaygınlaştırdı. Paris, Melbourne ve Portland gibi şehirler bu modeli uyguluyor. Peki, 15 dakikalık şehir nedir, nasıl çalışır, avantajları ve zorlukları nelerdir? Aşağıda açıklayalım.

15 Dakikalık Şehrin Temel İlkeleri

1. Yakınlık: İş, okul, market, sağlık ve eğlence gibi her şeye 15 dakikada yürüyerek veya bisikletle ulaşabilirsiniz. Bu, uzun yolculukları azaltır ve yerel yaşamı teşvik eder.
2. Çeşitlilik: Evler, iş yerleri, mağazalar ve sosyal alanlar bir arada bulunur. Bu, mahalleleri canlandırır ve yerel ekonomiyi güçlendirir.
3. Yoğunluk: Kompakt yerleşimler, hizmetlere kolay erişim sağlar ve gereksiz seyahatleri azaltır.
4. Hareketlilik: Yaya yolları, bisiklet yolları ve arabasız alanlar önceliklidir. Bu, güvenli ve hızlı ulaşımı teşvik eder.
5. Sürdürülebilirlik: Daha az araba kullanımı, daha temiz hava ve yeşil alanlar demektir. Çevre dostu tasarımlar, sağlıklı şehirler yaratır.

15 Dakikalık Şehrin Özellikleri

• Yürünebilirlik ve Bisiklet Yolları: Geniş kaldırımlar, güvenli bisiklet yolları ve yaya bölgeleri, arabaya gerek kalmadan hareket etmeyi kolaylaştırır.
  Örnek: Kopenhag’da insanların %62’si bisiklet kullanıyor, bu da trafiği ve kirliliği azaltıyor.
• Karma Kullanımlı Mahalleler: Evler, mağazalar ve ofisler bir arada. Bu, yolculukları kısaltır ve yerel işletmeleri destekler.
  Örnek: Paris, araba yollarını yaya alanlarına ve çalışma mekanlarına dönüştürüyor.
• Temel Hizmetlere Erişim: Sağlık, eğitim, market ve eğlence gibi hizmetler mahallenizde bulunur. Bu, hayatı kolaylaştırır ve eşitliği artırır.
  Örnek: Portland, karma kullanım projeleriyle sakinlerine kolay erişim sağlıyor.
• Yeşil Alanlar: Parklar ve bahçeler, doğaya erişimi artırır, hava kalitesini iyileştirir ve komşuluk ilişkilerini güçlendirir.
  Örnek: Melbourne, yeşil koridorlarla biyolojik çeşitliliği destekliyor.
• Yerel İş ve Çalışma Alanları: İş yerleri ve ortak çalışma alanları mahallenize yakın olur. Bu, uzun yolculukları azaltır ve ekonomiyi canlandırır.
  Örnek: Milano, yerel çalışma alanlarıyla şehir merkezindeki kalabalığı azaltıyor.

Zorluklar

• Araba Odaklı Altyapı: Mevcut yollar, değişikliği zorlaştırabilir.
• Ekonomik Sorunlar: Karma kullanım alanları, ev fiyatlarını artırabilir ve düşük gelirli grupları etkileyebilir.
• Kurallar ve Direnç: Eski düzenlemeler veya araba kültüründen vazgeçmek istemeyenler engel oluşturabilir.
  Çözüm: Şehirler, toplu taşımaya yatırım yapmalı, uygun fiyatlı konutları korumalı ve yerel işletmeleri desteklemeli.

Siyasi Forum Siyasi-Politik Haber - Makale - Yazılar -- Sosyoloji Toplum bilimi , sosyoloji ders notları